Hiện nay, dây chuyền công nghệ hiện đại phát triển đã kéo theo hàng loạt chủng loại mái ngói ra đời, đáp ứng được hầu hết yêu cầu của chủ đầu tư. Tuy nhiên, không vì thế mà ngói mũi hài bị lãng quên. Mang trong mình giá trị truyền thống lâu đời, được các nghệ nhân tỉ mỉ tạo nên, những viên ngói mũi hài vẫn hiện diện và khẳng định được vị thế của mình.
Nội Dung Bài Viết
Ngói mũi hài là gì?
Ngói mũi hài được sử dụng trong các công trình đình chùa, lăng mộ
Ngói mũi hài hay còn được biết đến với một tên gọi khác là ngói đất nung. Hiểu một cách đơn giản nhất thì đây là loại ngói được tạo ra với phần đầu thu gọn, đồng thời uốn cong lên, điểm thêm một ít hoa văn giống như chiếc giày thời xưa.
Ngoài ra, có nhiều nhà khảo cổ cũng gọi loại ngói này với tên gọi là ngói cánh sen. Phần đầu uốn cong tựa như những cánh sen đang bung tỏa trong nắng vậy.
Có thể nói, từ hàng ngàn năm nay ngói mũi hài đã và đang xuất hiện trong rất nhiều công trình xây dựng, trải dài khắp các tỉnh thành. Hơn nữa vì được làm thủ công nên giá trị thẩm mỹ của chúng lại càng “đắt” hơn nhiều. Vậy cụ thể là những công trình nào? câu trả lời được chúng tôi trình bày ở phần hai của bài viết, xin mời độc giả cùng theo dõi nhé
Công trình nào có thể lợp được ngói mũi hài?
Ngói mũi hài hay được sử dụng trong các lăng mộ, đình chùa, nhà thờ
Thực tế, ngói mũi hài có thể sử dụng được trong các công trình, phụ thuộc vào yêu cầu, sở thích của chủ đầu tư. Tuy nhiên, xuất phát là ngói mũi cổ truyền thống của người Việt nên một số công trình sau sẽ được ưu tiên hơn cả
Thứ nhất: những công trình tâm linh như đền thờ, miếu mạo, chùa chiền, nhà thờ tổ. Sự xuất hiện của hệ mái này đã giúp mang đến một không gian vừa cổ kính, trang nghiêm lại vừa giữ được sự bình yên, thư thái. Đặc biệt ngói mũi hài có ưu điểm là không hấp thụ nhiệt quá nhiều nên sẽ giúp không gian mát vào mùa hè. Đồng thời do được nung ở nhiệt độ cao nên loại ngói này có độ bền cao trước sự thay đổi của thời tiết, điều này rất phù hợp để sử dụng trong các công trình mang tính chất tâm linh kể trên.
Đặc biệt hiện nay, vẫn còn rất nhiều công trình lịch sử cổ xưa với sự hiện diện của ngói mũi hài, nổi bật có thể kể đến là Hoàng Thành Thăng Long, chùa Keo, các ngôi chùa ở phố cổ Hội An
Thứ hai: Ngói mũi hài được sử dụng trong những dinh thự, lâu đài cổ. Lưu ý rằng những công trình nhà ở hiện đại sẽ không phù hợp để sử dụng loại ngói này, nếu cố sử dụng sẽ mang đến sự lạc lõng, vừa khiến công trình mất đi vẻ đẹp thẩm mỹ, ngói mũi hài không phát huy được hết thế mạnh của mình, lại vừa không hợp về phong thủy.
Các loại ngói mũi hài
Thương hiệu
Ngói mũi hài Giếng Đáy
Ngói mũi hài Giếng Đáy có ưu điểm là chắc chắn, chịu được tác động mạnh
Đây là một phân khúc trong ngói lợp nhà Giếng Đáy. Loại ngói được lựa chọn từ đất sét nằm tại vùng giếng đáy Quảng Ninh có ưu điểm là độ dẻo cao, có chứa nhiều chất khoáng. Bên cạnh đó, trong quá trình nung thợ cũng không cần bổ sung thêm các hoạt chất khác vì vốn dĩ đất sét đã không có lẫn tạp chất.
Ưu điểm của loại ngói này:
Bề mặt ngói chắc chắn, chịu được sự va đập mạnh. Đặc biệt các viên ngói khá nặng, bên trong không rỗng nên đảm bảo việc thấm hút nước tốt, từ đó hạn chế được tình trạng mọc rêu, nấm mốc.
Độ bền của ngói mũi hài đáy giếng tương đối cao, thậm chí có thể tương đương với tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam (vì được làm từ nguyên liệu tốt, nung ở mức nhiệt tiêu chuẩn tối đa 1200 độ C).
Một số ưu điểm khác: màu sắc ngói tự nhiên, không bị pha màu, không bị hấp thụ nhiệt, dễ thoát nước, nhiều mẫu mã lựa chọn
Ngói mũi hài Đất Việt
Sản phẩm ngói mũi hài Đất Việt có trọng lượng khá nhẹ tuổi thọ lên đến hơn 70 năm
Đây là dòng mái ngói cao cấp, được sản xuất trên dây chuyền hiện đại của công ty cổ phần gốm Đất Việt, nguồn nguyên liệu đất sét lấy từ vùng Đông Triều, Quảng Ninh. Mặt sau của viên ngói mũi hài Đất Việt cũng được in hình logo của công ty, đồng thời kèm theo đó là khẩu hiệu KHONG REU MOC (không rêu mốc)
Ưu điểm của loại ngói này:
– Ngói có màu đỏ quýt trầu đặc trưng, điều này có được là nhờ hàm lượng oxit sắt có trong bảng thành phẩm.
– Rất phù hợp để sử dụng thiết kế mái cổng, mái cửa sổ. Tuy nhiên gia chủ chỉ nên sử dụng ngói mũi hài đất việt cho công trình cổ điển, truyền thống.
– Trọng lượng nhẹ, tuổi thọ của ngói cao
Ngói mũi hài Bát Tràng
Ngói mũi hài thương hiệu Bát Tràng có nhiều mẫu mã cho khách hàng lựa chọn
Hiện nay, ngói mũi hài bát tràng được phân phối bởi nhiều đại lý khác nhau. Toàn bộ ngói này được làm từ nguồn đất sét cao cấp, bền màu và không bị ngấm nước. Đặc biệt, so với một số loại ngói khác thì ngói này được tráng một lớp men bên ngoài nên sẽ tránh được tình trạng bị rêu mốc.
Gia chủ cũng có thể căn cứ vào nhu cầu và sở thích của mình để lựa chọn ngói mũi hài Bát Tràng tráng men, hoặc bằng gốm. Cả hai loại đều sở hữu những ưu điểm vượt trội về thẩm mỹ lẫn công năng, nhiều phân khúc giá cả cho khách hàng lựa chọn.
Với loại tráng men
Loại này lại được phân chia thành nhiều loại khác nhau, nổi bật nhất có thể kể đến là:
– ngói mũi hài cổ : có gam màu trầm ấm như đỏ nâu, màu đồng, rất phù hợp để sử dụng trong đình chùa, lăng miếu hoặc một số công trình kiến trúc Pháp. Cân nặng trung bình 0,75kg/viên, kích thước L210 X W150 X D15 (mm)
– Ngói mũi hài có họa tiết: phù hợp để sử dụng lợp mái từ đường, nhà thờ dòng tộc. Đặc biệt, các hoa văn này không thích hợp để bố trí trong không gian nhà ở thông thường. Kích thước và cân nặng tương đương với loại ngói mũi hài cổ Bát Tràng tráng men kể trên.
– Ngói hài nhỏ Bát Tràng: loại này phù hợp để sử dụng trong các mái vòm cong của nhà ở, biệt thự, nhà thờ
– Ngói mũi hài tráng men đỏ: loại này rất ít được sử dụng trong các công trình nhà ở hiện đại, gần như chỉ thích hợp để làm cổng mái chùa, miếu mạo, mộ
Ngói mũi hài Bát Tràng bằng gốm
Những viên ngói này thường có màu tươi sáng hơn, kinh phí cũng thấp hơn so với ngói hài Bát tràng tráng men. Về cơ bản thì loại mái này góp phần làm mát không gian về mùa hè vì tính năng không hấp thụ nhiệt, lại đa dạng về kích thước nên được nhiều gia chủ lựa chọn. Tuy nhiên, cũng giống như các loại vừa kể trên, ngói mũi hài Bát Tràng bằng gốm thích hợp để lợp mái đình chùa, lăng mộ hơn cả.
Ngói mũi hài Mỹ Xuân
Thương hiệu ngói Mỹ Xuân nổi tiếng và được người tiêu dùng đánh giá cao
Đây cũng là thương hiệu sản xuất ngói mũi hài rất nổi tiếng trên thị trường, được nhiều đơn vị lựa chọn. Ngói mũi hài đất sét nung thương hiệu Mỹ Xuân được lấy nguyên liệu đất sét vùng Tân Thành, Bà Rịa – Vũng Tàu cũng sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, trong đó có thể kể đến như: không chứa tạp chất, tuổi thọ cao. Đặc biệt, ngói của thương hiệu này có màu sắc thuần tự nhiên nên rất phù hợp để sử dụng trong các công trình tôn giáo, thờ cúng. Dù công trình vừa kể được thiết kế đơn sơ hay cầu kỳ thì loại ngói này vẫn có thể áp dụng được một cách hoàn hảo.
Một số thông số của ngói mũi hài Mỹ Xuân
– Loại lớn
+ Trọng lượng 1,3kg/viên
+Quy cách đóng gói: 15 viên/thùng
+ Kích thước 275 x 197 x 14 (mm)
+ Độ dốc tối ưu: 35 đến 45 độ
– Loại nhỏ
+ Trọng lượng 0,5 kg/viên
+ Quy cách đóng gói: 45 viên/thùng
+ Kích thước 155 x 155 x 12 (mm)
+ Độ dốc tối ưu: 35 đến 45 độ
Ngói mũi hài Hương Canh
Ngói mũi hài Hương Canh đang dần lấy lại vị thế của mình sau loạt lùm xùm trong quá khứ
Đây là thương hiệu ngói vô cùng nổi tiếng ở huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Tuy nhiên hiện nay, thương hiệu này đã không còn giữ được vị thế như trước. Nguyên nhân thì rất nhiều, trong đó có thể kể đến như: Khai thác đất nông nghiệp ồ ạt để làm nguyên liệu sản xuất gạch đã khiến nguồn nguyên liệu cạn kiệt, chất lượng viên ngói giảm sút qua từng thời kỳ (mỏng hơn). Đặc biệt, khi thương hiệu Hương Canh tụt dốc thảm hại thì nhiều người làm ngói lại nảy sinh ý đồ bất chính. Đó là sử dụng viên ngói mình làm ra nhưng lại in logo ngói “Sông Cầu”. Tất nhiên hành vi này cũng sớm bị phát giác và từ đó gần như các khách hàng đều quay lưng với thương hiệu ngói mũi hài lầy lửng một thời này.
Tuy nhiên đấy là câu chuyện về riêng làng nghề làm gốm Hương Canh, còn hiện nay cũng đã có rất nhiều cơ sở sản xuất ngói gạch cổ tại địa danh trên đã bắt đầu nghiên cứu kỹ càng, sản xuất ra ngói với chất lượng bền đẹp, màu sắc tinh xảo để phục vụ khách hàng, lấy lại niềm tin một thời đã mất.
Một số ưu điểm của loại ngói này hiện nay có thể kể đến:
– Độ bóng cao, màu đỏ truyền thống phù hợp để sử dụng trong các công trình chùa chiền
– Độ dày của viên ngói đủ để chống ẩm, chống hấp thụ nhiệt tốt
Kích thước
Việc tính toán và nắm rõ được kích thước viên ngói sẽ hỗ trợ đắc lực gia chủ trong việc dự trù được số lượng nguyên vật liệu sẽ sử dụng, từ đó tránh tối đa tình trạng thiếu hoặc thừa, hoặc phát sinh thêm nhiều chi phí không đáng có. Điển hình có thể kể đến như
Ngói mũi hài 270
Ngói mũi hài 270 có thể sử dụng để dán lên phần mái đúc bê tông
– Kích thước viên ngói:(mm): 270 x 200 x15
– Khối lượng:(kg/viên): trung bình 1,6
– Thời gian xuyên nước: >= 120 phút.
– Độ hút nước: <= 7%
Đặc biệt, kích thước của loại ngói này có thể được sử dụng để dán lên mái đúc bê tông, trong một số công trình thì thợ cũng có thể thi công và sử dụng ngói mũi hài 270 trên sắt hoặc hệ kèo mè gỗ.
Ngói mũi hài 150
– Kích thước viên ngói (mm): 150x150x11
– Trọng lượng (kg/viên): 0.45
– Trọng lượng (kg/viên): 0.45
– Thời gian xuyên nước (phút): ≥ 120
– Độ hút nước (%): ≤ 8
Lưu ý: loại ngói này chủ yếu được sử dụng để dán, không khuyến khích lợp vì ngói mũi hài 150 khá mỏng, việc lợp đôi khi không đảm bảo an toàn, quá trình sử dụng về lâu dài có thể xảy ra sự cố.
Ngói mũi hài 85v/m2
Loại ngói mũi hài kích thước 85v/m2 được tích hợp nhiều tính năng vượt trội như chống nóng, chống rêu mốc
– Kích thước (mm): 150x150x11
– Trọng lượng (kg/v): 0,45
– Thời gian xuyên nước (phút): ≥ 120
– Độ hút nước (%): ≤ 8
– Số lượng sử dụng (v/m2): 85
Ngói mũi hài 65 viên/m2
– Quy trình nung nhiệt độ cao, tạo sản phẩm rắn chắc, màu sắc đậm đà
– Bề mặt chống thấm, chống rêu mốc
– Kích thước toàn bộ: 200x150x15 (mm)
– Khối lượng: 0,9kg/viên
– Độ hút nước: < 8 %
– Thời gian xuyên nước: > 120 phút
– Định lượng viên/m2: 65 viên
Ngói mũi hài 22 viên/m2
Ngói mũi hài – sự lựa chọn hoàn hảo cho những công trình tâm linh
– Kích thước (mm): 340x205x13
– Số lượng sử dụng (viên/m2) 22
– Độ hút nước (%) 7 – 10
– Thời gian xuyên nước (phút) ≥ 120
– Công năng sử dụng: ngói lợp mái nhà
Kỹ thuật dán ngói mũi hài
Với ngói mũi hài lớn
– Đóng cầu phong: thợ thi công nên sử dụng ngói nhóm 4 trở xuống, dày từ 3 -4 cm, rộng từ 6 – 7cm. Kích thước hàng tàu rộng khoảng 18cm, khoảng cách giữa 2 cầu phong là 10cm.
– Chia khoảng cách các hàng mè với chiều dày khoảng 3cm, rộng 4cm. Đầu tiên thợ sẽ đóng 2 hàng mè ở đỉnh mái, đồng thời tiến hành đóng phía dưới mái trước. Hàng mè phía trên sẽ cách đỉnh khoảng 4cm, hàng mái phía dưới cách hàng tàu khoảng 4 – 5cm.
– Lợp ngói: đảm bảo lợp từ dưới lên trên. Hàng phía sau sẽ nằm chèn lên hàng trước với kích thước là ⅔. Mũi của viên ngói ở hàng sau sẽ nằm giữa 2 viên ngói ở phía trước. Các vị trí như phần nóc, hồi đầu thì thợ sẽ cắt đúng tỉ lệ để phù hợp với khung.
Với ngói mũi hài nhỏ
– Đóng cầu phong tương tự như với loại ngói mũi hài lớn. Lợp ngói từ dưới lên trên, lưu ý phải lợp sát nhau với khoảng cách đều.
– Đặt ngói từ dưới lên trên với độ dốc khoảng 20%. Với loại ngói này, thợ thi công nên lựa chọn loại có chiều dày từ 3 đến 4cm, chiều rộng khoảng 6 đến 7 cm. Phần mũi sẽ bằng ⅓ chiều dài của ngói khi đưa ra.
– Dán ngói mũi hài bằng xi măng.
Để biết thêm thông tin chi tiết về kỹ thuật dán ngói mũi hài, xin mời độc giả tham khảo tại video sau của chúng tôi. Cũng tại trang tin kientrucnamcuong.vn, hàng trăm thông tin hữu ích xoay quanh lĩnh vực xây dựng, thiết kế, phong thủy nhà ở…vẫn liên tục được cập nhật, quý độc giả hãy đón xem mỗi ngày và đừng bỏ lỡ nhé.