Thờ cúng ông bà tổ tiên là một trong những văn hóa tín ngưỡng quan trọng của người Việt. Để phục vụ cho nhu cầu tín ngưỡng thiêng liêng ấy, những công trình mẫu nhà thờ họ 3 gian, 5 gian được hình thành và xuất hiện. Với diện tích và quy mô vừa phải, mẫu nhà thờ họ 3 gian đang được lựa chọn nhiều nhất hiện nay.
Kiến trúc nhà thờ họ 3 gian có gì đặc sắc?
Kiến trúc nhà thờ họ 3 gian được xuất hiện ở các vùng nông thôn hoặc ngoại thành thành phố phố. Nơi có diện tích rộng để đảm bảo yếu tố phong thủy và không gian sinh hoạt cho con cháu khi tụ tập về trong ngày cúng, giỗ.
Kiểu dáng chữ Nhất
Ở Việt Nam, kiểu dáng thiết kế nhà thờ họ gồm một số kiểu phổ biến như: chữ Nhất, chữ Nhị, chữ Đinh. Tuy nhiên, trong đó, kiểu dáng chữ Nhất được ưa chuộng bật nhất bởi nó mang tới nhiều ý nghĩa về phong thủy.
Kiểu dáng chữ Nhất có đặc điểm được xây trên khu đất rộng, sàn nhà thờ cao hơn so với mặt đất tự nhiên. Thông thường, để làm nền nhà thờ họ cao hơn, kiến trúc sư sẽ xây các bậc thềm theo số lẻ để bước vào cửa nhà thờ. Phần phía sau nhà cao hơn phần phía trước nhà, có thể “tả- hữu”, hai bên có tay ngài, mặt tiền thông thoáng có sân rộng rãi, đằng sau công trình có thế dựa núi.
Theo quan niệm từ xưa, phần sân trước cửa nhà thờ thông thoáng mang ý nghĩa đường công danh sự nghiệp của con cháu mở rộng. Phần phía sau có điểm tựa mang ý nghĩa con cháu đời đời ấm no, được có chỗ dựa để phát triển.
Kiểu mái
Trong thiết kế nhà thờ, kiểu mái ngói cong, xếp thành tầng, thành lớp được sử dụng phổ biến. Những viên gạch ngói đỏ được xếp chồng lên nhau thành hình vảy cá. Hai bên mái cong vút, vểnh lên tạo độ thẩm mỹ cao.
Nhà thờ họ 4 mái mang vẻ đẹp truyền thống
Ngắm nhìn kiến trúc nhà thờ, người nhìn sẽ có cảm giác đây là công trình cổ đại, nhuốm màu thời gian. Bởi lẽ, những mẫu thiết kế này xuất hiện nhiều vào thế kỷ 18 tại Việt Nam khi dân ta còn nghèo, đói khổ thì gạch ngói và nhà 3 gian luôn là ước ao của nhiều người dân ở nông thôn. Đến nay, kiến trúc xưa được tái hiện khi thiết kế nhà thờ họ để con cháu nhớ lại ký ức ngày xưa, nhớ về ông bà tổ tiên.
Nhà thờ họ có loại 2 mái, 4 mái và 8 mái. Trong đó nhà thờ họ 4 mái có kiến trúc cổ kính nhất và mang đậm phong cách dân gian cổ truyền. Ông bà ta thường gọi nhà 4 mái là nhà mái đao, nhà trái bồ câu nếu là sạng 4 mái cong. Nhà thờ họ 4 mái có 1 tầng và 1 lớp mái thành 4 mặt, trong đó 2 mặt mái chữ A ở 2 bên đầu hồi và 1 mặt mái trước, 1 mặt sau.
Nhà 8 mái là nhà thờ họ 2 tầng có 2 lớp mái chồng lên nhau. Phần mái là điểm đặc biệt làm nên vẻ đẹp kiến trúc của kiểu nhà này, giúp công trình trở nên cuốn hút và thanh thoát hơn. Mái nhà thờ họ 8 mái sử dụng ngói mũi hài hoặc ngói âm dương với họa tiết vảy rồng theo đúng lối kiến trúc cổ truyền. Thiết kế mái cong hay còn gọi là mái đao được ưa chuộng trong kiến trúc nhà thờ họ. Việc tạo thêm 2 hai đầu mái và cong hồi ở 8 góc mái vừa tạo nên nét mềm mại vừa giữ được nét cổ xưa cho công trình.
Nhà thờ họ 8 mái mang nét độc đáo và riêng biệt
Vật liệu xây dựng
Nhà thờ họ bằng gỗ
Ngoài bê tông, cốt thép là những vật liệu chính để xây dựng thì gỗ, gạch ngói là vật liệu xây dựng đặc biệt góp phần tạo nên công trình nhà thờ họ 3 gian. Để tái hiện nên sự trầm mặc, yến tĩnh thì chất liệu gỗ sẽ giúp tái hiện vẻ cổ kính. Những viên gạch ngói đỏ xếp lên nhau sẽ giúp không gian nổi bật. Ngoài ra, các vật dụng trang trí nội thất trong nhà thờ họ 3 gian cũng cần phải được tuyển chọn sao chủ hợp với tổng thể kiến trúc.
Nhà thờ họ bằng bê tông giả gỗ
Xây nhà thờ họ 3 gian bằng bê tông giả gỗ là mô hình đang rất được ưa chuộng hiện nay. Nghe tên gọi người ta cũng hình dung được đặc điểm của loại hình kiến trúc này. Công trình được làm hoàn toàn bằng bê tông cốt thép và được sơn vân giả màu gỗ nhìn không khác gì nhà truyền thống bằng gỗ thật.
– Ưu điểm:
+ Độ bền bê tông cao và khả năng tạo hình khá đa dạng, phong phú.
+ Tính thẩm mỹ cao: Đắp được các hoa văn trang trí mang lại vẻ đẹp cho công trình nhà thờ.
+ Không bị mối mọt ẩm mốc như vật liệu gỗ
+ Thời gian sử dụng lên tới 20 năm hoặc hơn 20 năm mới cần phải trùng tu, sửa chữa
+ Nhà thờ họ 3 gian bằng bê tông giả gỗ có giá rẻ hơn vật liệu gỗ tự nhiên rất nhiều. Bởi gỗ càng ngày càng hiếm còn vật liệu bê tông cốt thép được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại nên phổ biến hơn.
– Hạn chế: Những hoa văn, phù điêu được đắp bằng bê tông nhưng không được tinh xảo như hoa văn được điêu khắc trên gỗ. Quá trình gia công giả gỗ cũng khó hơn so với gỗ tự nhiên.
Thiết kế nội thất nhà thờ họ 3 gian
Trong nhà thờ họ 3 gian, không gian nội thất được chia thành gian thờ chính và gian thờ phụ. Mỗi gian sẽ có cách bày trí khác nhau.
Nội thất gian thờ chính
Không gian nội thất thờ chính sẽ trưng bày bàn thờ chính thờ ông bà tổ tiên. Trong gian chính, cách trang trí đẹp, hoành tráng và đầy đủ tiện nghi hơn.
Không gian thờ chính được trang trí tỉ mỉ, chỉn chu từng đường nét
Không gian gian chính thường sẽ đặt một tấm phản lớn ở giữa phục vụ nhu cầu cúng bái của gia chủ. Hai bên là đặt 2 bộ bàn ghế để các con cháu nghỉ ngơi, trò chuyện cùng nhau trong dịp tụ họp. Tất cả các chất liệu đều làm từ gỗ tự nhiên để tạo nên vẻ tự nhiên cổ kính cho không gian.
Không gian gian thờ chính được treo bức hoành phi câu đối để thể hiện nhiều tầng ý nghĩa trong đạo hiếu làm con. Với gia chủ có điều kiện thì bức câu đối được sơn son thép vàng hoặc mạ vàng khiến cho chữ nho trở nên lung linh, rực rỡ, giá trị hơn.
Nội thất gian thờ phụ
Gian thờ phụ nằm ở hai bên được gọi là bên tả và bên hữu. Đối với không gian nội thất gian thờ phụ sẽ được trang trí đơn giản hơn so. Thông thường, ở gian phụ sẽ thờ những người có vai vế thấp hơn trong họ bằng những bàn thờ nhỏ. Một số gia đình lựa chọn không gian thờ phụ để thờ ông mãnh, thần linh. Bên cạnh đó, gian thờ phụ còn là nơi để con cháu sắp lễ cúng bái lên gian chính và là nơi nghỉ ngơi của gia chủ khi có nhu cầu trông coi công trình nơi đây.
Nội thất không gian chính và phụ đều có sự tương đồng về thiết kế để phô bày lên vẻ đẹp trong thiết kế công trình. Không gian thờ phụ cũng đều được treo câu đối, hoành phi để răn dạy con cháu đời sau về đạo lý làm người. Bước vào từng không gian, người ngắm nhìn sẽ cảm thấy đang bước vào một nơi linh thiêng, trầm ấm nhất trong gia đình.
Một số mẫu nhà thờ họ 3 gian đẹp nhất năm 2021
Thời gian vừa qua, kiến trúc sư Nam Cường vừa hoàn thành một số mẫu thiết kế nhà thờ họ đẹp, ấn tượng cho gia chủ tại một số tỉnh thành.
Nhà thờ họ 3 gian truyền thống
Nhà thờ họ 3 gian truyền thống là mẫu thiết kế được lựa chọn nhiều nhất. Bởi lẽ, công trình mang tới sự tiện nghi, phát huy tối đa công năng mà chi phí xây dựng phù hợp với điều kiện kinh tế.
Nhà thờ họ 3 gian là mẫu thiết kế được lựa chọn nhiều nhất
Thiết kế này sử dụng kiểu mái cong để trang trí ngoại thất. Các viên gạch ngói đỏ xếp chồng lên nhau tạo thành hình vảy cá. Đôi mái công vít lên tạo độ mềm mại. 5 bậc thềm bước lên nhà thờ họ để tạo độ cao hơn so với nền đất tự nhiên. Ở giữa các bậc thềm là tiêu cảnh non nước. Việc thiết kế tiểu cảnh này mang ý nghĩa phong thủy, mong muốn con cháu công việc trôi chảy, hanh thông như nước.
Bốn cột trụ nâng đỡ toàn bộ kiến trúc công trình. Nhà chia thành 3 gian với 3 lối vào. Theo quan niệm xưa thì quan văn đi bên trái, quan võ đi bên phải, ở giwuax là lối dành cho vua chúa.
Kiến trúc nhà thờ họ 3 gian 2 chái
Ở diện tích đất rộng hơn, gia chủ có thể lựa chọn mẫu thiết kế nhà thờ họ 3 gian 2 chái hình chữ L gồm hai phần: gian chính và gian phụ.
Hướng nhà thờ họ cần đảm bảo yếu tố phong thủy để con cháu phát triển con đường công danh, sự nghiệp
Gian chính trong nhà thờ có hướng quay ra phía trước mặt tiền. Đây là nơi thờ cúng ông bà tổ tiên dòng họ. Phía trước cửa là khoảng không gian rộng lớn đảm bảo yếu tố phong thủy. Gian chính có tất cả 5 bậc thềm, 2 bên bậc thềm được thiết kế rồng phượng vô cùng ấn tượng. KTS trang trí thêm những cây xanh để tạo thêm không gian thoáng mát.
Kiểu mái ngói đỏ tiếp tục được sử dụng nhưng phần đuôi 2 bên thẳng không có vểnh lên. Kiểu kiến trúc này gọi là kiểu chữ Nhất.
Phần gian phụ nằm vuông góc, hướng gian quay mặt vào gian chính. Theo quan niệm phong thủy, việc quay như vậy là thể hiện sự đoàn kết của con cháu trong nhà, luôn che chở, bảo vệ nhau.
Nhà thờ 3 gian tại Hải Phòng
Mẫu nhà thờ họ 3 gian tại Hải Phòng có thiết kế khá đơn giản, nhẹ nhàng nhưng vẫn đảm bảo yếu tố thẩm mỹ.
Bậc thềm bước lên nhà thờ họ thường là số lẻ theo quan niệm phong thủy
Tất cả nội thất bên trong nhà thờ được làm từ chất liệu gỗ Đồng kỵ. Bàn thờ, sập, bàn ghế đều được thiết kế đặt hàng riêng theo kích thước không gian. Cửa bước vào nhà thờ là loại hai cánh giống như kiến trúc tại các ngôi chùa.
Bốn cột trụ bên ngoài nâng đỡ toàn bộ kiến trúc bên ngoài công trình. Cửa chia thành 2 lối vào để phân chia rõ không gian. Bên ngoài nhà thờ, gia chủ đặt trang trí thêm vài cây xanh để giúp không gian trở nên thơ mộng hơn.
Bài viết tổng hợp một số mẫu nhà thờ họ 3 gian đẹp nhất 2021 dành cho gia chủ. Mọi thắc mắc, yêu cầu xin liên hệ với chung tôi qua hotline: 0976.222.555 Hân hạnh được phục vụ.